องค์ประกอบที่ 1 การสำรวจและจัดทำป้ายข้อมูลพรรณไม้     

      1.  วางแผนจัดประชุมครูในปีการศึกษาเพื่อดำเนินการดังต่อไปนี้         

            1.1 จัดกิจกรรมเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนแก่นักเรียนโดยจัด กิจกรรมเข้าค่ายสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ให้ความรู้ ความเป็นมางานสวนพฤกษศาสตร์ โรงเรียนในหัวเรื่องการศึกษาพืชเป็นเวลา 2วัน       

       2.  เปิดสอนรายวิชาพฤกษศาสตร์     

       3.  ทำป้ายข้อมูลพรรณไม้ ดังนี้          

            1.  ซ่อมแซมป้ายชื่อเก่าที่ชำรุด          

            2.  ทำป้ายเสริมเพิ่มเติมชื่อต้นไม้ที่ปลูกใหม่

เหตุ  1. เพื่อให้มีป้ายประจำต้นไม้พืชทั่วไปให้นักเรียนได้ศึกษา  

        2. เพื่อไม่ให้นักเรียนทำร้าย  ทำลายต้นไม้เพราะความไม่รู้จัก และให้นำมาใช้ประโยชน์      

 

จึงจัดป้ายนิเทศประชาสัมพันธ์พืชในโรงเรียนให้รู้จักทั้งครูและนักเรียน

วิธีการ   ได้ดำเนินการดังนี้ 

1. ชี้แจงให้นักเรียนชั้ได้ทราบว่าโรงเรียนมีโครงการศึกษาพืช 1 ชนิด    โดยจะต้องศึกษาอย่างละเอียด และต้องศึกษาควบคู่กับต้นไม้ชนิดอื่นๆ ที่มีอยู่ในโรงเรียนและชุมชน 

2.  ให้นักเรียนทุกคนสำรวจต้นไม้ในโรงเรียนและบันทึกแหล่งที่พบ               

3.  ให้นักเรียนทุกคนสำรวจต้นไม้ในชุมชน บันทึกแหล่งที่พบและทำป้ายชื่อติด

 

ผลการศึกษา   

1.  นักเรียนได้สำรวจพบว่าในโรงเรียนมีต้นไม้ใหญ่และ ได้ทำป้าย   พรรณไม้แบบชั่วคราวไปติดและทำป้ายสมบูรณ์

2  นักเรียนมีความสุขในการได้ออกสำรวจและรู้จักพืช  สนใจใคร่รู้  ลักษณะธรรมชาติของชีวิต เมื่อทำงานกับเพื่อนแล้วรู้สึกสนุกและไม่เบื่อ

 

การรวบรวมพรรณไม้เข้าปลูกในโรงเรียน

     การรวบรวมพรรณไม้เข้าปลูกในโรงเรียนอาจเป็นพืชในกลุ่มที่สนใจ โดยเน้นพืชพรรณไม้ในท้องถิ่น ซึ่งมีการศึกษาค้นคว้าเพื่อให้ได้ชื่อที่ถูกต้องตามวิถีการจัดทำป้ายชื่อ โดยมีการบันทึกแหล่งที่เก็บรวบรวมข้อมูลการใช้ประโยชน์ของท้องถิ่น จะเป็นองค์ความรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่น เช่น พืชผักพื้นเมือง สมุนไพร ฯลฯ จัดทำแผนผังพรรณไม้ทั้งที่มีอยู่เดิมและการนำเข้ารวบรวม

 

การศึกษาข้อมูลด้านต่าง ๆ

     การศึกษาด้านชีววิทยา สัณฐานวิทยา การขยายพันธุ์ การใช้ประโยชน์ในท้องถิ่น การปลูกเลี้ยงโดยพืชบางชนิดอาจเป็นพืชที่ยังไม่ได้ทำการศึกษามาก่อน จะก่อให้เกิดความรู้ในเรื่องการเจริญเติบโต สัณฐานของใบ ดอก ผล สภาพนิเวศ 

 

การเขียนรายงาน

 

    เขียนรายงานผลการศึกษา เป็นข้อมูลเก็บไว้ในมุมสวนพฤกษศาสตร์ดรงเรียนซึ่งอาจจะทำการศึกษาต่อเนื่อง เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้องชัดเจน จากนั้นนำเสนออันจะก่อให้เกิดผู้เชี่ยวชาญท้องถิ่น ของพืชชนิดนั้นๆ

 

การนำไปใช้ประโยชน์

    การนำพืชในสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียนไปใช้เป็นสื่อการเรียนการสอนในวิชาต่างๆ กานนำไปขยายพันธุ์ ปลูกเลี้ยง จำหน่ายเพื่อให้เกิดผลประโยชน์แก่โรงเรียน

ใช้ประโยชน์พืชพรรณไม้ที่มีอยู่อย่างกว้างขวาง

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

องค์ประกอบที่ 2 การนำพรรณไม้เข้ามาปลูกเพิ่ม
    เหตุ     จากการสำรวจพบว่า พรรณไม้ในโรงเรียน ที่เป็นประโยชน์ มีคุณค่าทางด้านสมุนไพรและเป็นตัวอย่างพรรณไม้ที่ควรค่าแก่การศึกษามีจำนวนน้อยมาก ไม่เพียงพอต่อการศึกษาสำหรับนักเรียนทั้งโรงเรียนซึ่งเป็นกลุ่มใหญ่

    วิธีการ ครูได้ประชาสัมพันธ์ให้นักเรียนนำเมล็ดมาจากฝักและต้นอ่อนมาเพาะและปลูกในโรงเรียนเพื่อศึกษาการเจริญเติบโตและประโยชน์  

 

รายวิชาสวนพฤกษศาสตร์ ให้นักเรียนทดลองปลูก ดังนี้ 

    ขุดต้นเล็กมาปลูกลงในแปลงดินเป็นต้นไม้ประจำตัวคนล่ะ 2 ต้น
   

ผลการนำมาปลูก   

    รายวิชาสวนพฤกษศาสตร์ นักเรียนปลูกต้นไม้และครูตรวจเพื่อให้คะแนนแล้ว ปัญหาที่พบคือ นักเรียนส่วนมากไม่ได้ดูแลรักษาต่อและยังไม่เห็นความสำคัญและคุณค่าชีวิตต้นไม้
    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

องค์ประกอบที่ 3 การศึกษาข้อมูลด้านต่างๆ

     การศึกษาข้อมูลด้านต่างๆ เกี่ยวกับพืชทั่วไป เช่น ด้านชีววิทยา สัณฐานวิทยา ระบบนิเวศ การนำไปใช้ประโยชน์ เป็นต้น
 เหตุ   โรงเรียนมีความต้องการที่จะให้นักเรียนศึกษาองค์ประกอบในธรรมชาติของพืชต่างๆ ที่มีอยู่ในโรงเรียน  ว่ามีวงจรชีวิตอย่างไร  จึงมีการศึกษาข้อมูลในรายละเอียดดังนี้
     

ปัจจัย
       1.ศึกษาในด้านชีววิทยาคือ การเจริญเติบโต ตั้งแต่การนำเมล็ดไปแช่น้ำเพื่อให้เปลือกที่แข็งมากได้เปลือยยุ่ยและดีดตัวออกมาแตกแบ่งเป็นต้อนอ่อน ซึ่งจะได้ง่ายในบริเวณที่ดินมีน้ำขังตลอดปี 

       2.แบ่งกลุ่มนักเรียนศึกษา แล้วบันทึกผล โดยมีต้นไม้ประจำกลุ่ม

       3.ศึกษาทั้งเวลากลางวัน กลางคืน สังเกตพฤติกรรมของใบ        

       4.ฝึกใช้เครื่องมือวิทยาศาสตร์ที่จะศึกษา เช่น แว่นขยาย กล้องจุลทรรศน์ เวอร์เนียร์คาลิปเปอร์

 

ผลการศึกษา  

       1.นักเรียนใช้ความอดทนในการทดลองเพาะและปลูกเลี้ยง รดน้ำ พรวนดิน ใส่ปุ๋ย ป้องกันศัตรูพืชได้แก่ มด หนอน เพลี้ย แมลงต่างๆ รวมทั้งมนุษย์

       2.นักเรียนเขียนผลการทดลองและการศึกษาส่งครู มีรายละเอียดที่ต่างๆ กัน

 

 

องค์ประกอบที่ 4 การเขียนรายงาน

    ในขณะทำการศึกษา ครูมอบหมายให้นักเรียนจดบันทึกข้อมูลพรรณไม้ของตนเอง วาดรูประบายสีและบันทึกผล

 

เหตุ  เพื่อให้นักเรียนรู้จักศึกษาอย่างสังเกตการณ์ตั้งคำถามและหาคำตอบ บันทึกรายละเอียดชีวิตที่ไม่เหมือนผู้อื่น 

ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับพืชที่ศึกษา เช่น น้ำ อากาศ แร่ธาตุ ดิน สัตว์และพืชอื่นๆ ที่อาจมีทั้งมาทำลายและมาให้ประโยชน์แก่

ต้นไม้นั้นๆ

 

ปัจจัย   
    1.บันทึกอย่างเป็นระเบียบและเป็นระบบตามความเป็นจริงอ่านง่าย    
    2.ศึกษาค้นคว้าจากแหล่งข้อมูลอื่นเพิ่ม เช่น ห้องสมุด อินเตอร์เน็ต  โดยใช้แหล่งเรียนรู้มากขึ้น 

    และสอบถามจากภูมิปัญญาท้องถิ่น
    3.ให้มีการศึกษาและบันทึกอย่างต่อเนื่องเพื่อใช้เป็นฐานข้อมูลอย่างละเอียด จนเกิดผู้รู้ผู้เชี่ยวชาญเป็นองค์ความรู้แก่ตนเอง

 

 

องค์ประกอบที่ 5 การนำไปใช้ประโยชน์

 

 

 เหตุ กลุ่มสาระวิชาต่างๆ ได้มอบหมายให้นักเรียนศึกษาพรรณไม้ตามหัวข้อ 3 หัวข้อคือ ธรรมชาติแห่งชีวิต สรรพสิ่งล้วนพันเกี่ยวและประโยชน์แท้แก่มหาชน และได้นำข้อมูลที่นักเรียนศึกษาไปบูรณาการในแนวการสอนกลุ่มสาระต่างๆ เพื่อให้รู้ประโยชน์ของพรรณไม้อย่างกว้างขวาง    

 

ปัจจัย          

   1.นักเรียนทำรายงานสำรวจประโยชน์ของพรรณไม้จากราก ลำต้น ใบ ดอก ผล เมล็ด       

   2.ครูนำผลการศึกษาไปเป็นนวัตกรรมจัดการการเรียนการสอนวิชาต่างๆ        

   3.ครูและนักเรียนช่วยกันเพาะพันธุ์ในแปลงเก็บเมล็ดพันธุ์ไม่ให้สูญพันธุ์ เป็นการเพิ่มปริมาณของต้นไม้ และแจกจ่ายให้ปลูกในท้องถิ่นมากขึ้น       

   4.นักเรียนและครูคิดค้นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากนำส่วนต่างๆ ของพรรณไม้ไปใช้ประโยชน์ในด้านอาหาร ยา         

   5.จัดทำเอกสารเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับพรรณไม้สู่ชุมชน  ผู้ปกครองในวงกว้าง

     การดำเนินงานตามองค์ประกอบทั้ง 5